In het kader van 75 jaar Vrijheid ontvingen wij van dhr. Wim Pas een paar mooie foto’s met daarbij zijn persoonlijke verhaal. Wij danken dhr. Pas voor zijn bijdrage aan onze website.
Hieronder het persoonlijke verhaal van dhr. Wim Pas.
Mijn grootvader Jan Pas, was ondercommandant bij de brandweer Soesterberg. Zijn beide zoons, Wim en Hans zaten in het lokale verzet onder ‘leiding’ van Ac Preuser. Zij hadden o.a. in het bos een ondergrondse schietkelder gegraven, ondersteund door hout van afgebroken paardenstallen. Daar oefenden ze het gebruik van de wapens die gedropt werden en in het dorp op zolders werd verstopt. Eén van de verstopplaatsen was de zolder van mijn opa zijn smederij, werkplaats Rademakersstraat (zie foto) . Het is het pand van Taxi Roose en nu zit er een modezaak in. Het scheelde echter maar weinig of deze schuilplaats was ontdekt. De werkplaats werd namelijk gevorderd door de Duitsers en de volgende dag ingenomen als zijnde fietsenherstelwerkplaats. ’s Nachts hebben de heren dan ook de trap naar de zolder weggezaagd en dichtgemaakt. De wapens konden niet meer vervoerd worden. Terwijl de Duitsers fietsen repareerden, lagen op de zolder dus de wapens van het verzet.
Zij zijn aan de dood ontsnapt toen hun vriend betrapt werd op het ‘organiseren’ van een zak meel. Deze jongen is geexecuteerd. De zoon van de bakker van Angeren geloof ik. Verder weet ik daar niet veel van.
( Sijbrandus Petrus Gerardus Jozef (Bram) van Angeren, geboren op 4-3-1920, was brood en banketbakker in Soesterberg en lid van het verzet. Tijdens een inval van de Duitse bezetter werden wapens en munitie gevonden bij de familie van Angeren. Vader en zoon werden opgepakt maar doordat Bram de verantwoordelijkheid op zich nam kwam vader weer vrij, Bram werd vastgezet in een Utrechtse gevangenis. Begin maart 1945 raakte de Nazi-Duitse leider van de politie in Nederland, Rauter, zwaargewond bij een aanslag door het verzet. Als vergelding voor deze verzetsdaad zijn er 400 Nederlanders vermoord. Op 20-3-1945 zijn tien gevangen vanuit de Utrechtse gevangenis naar Loosdrecht gebracht en gefusilleerd als onderdeel van deze represaille, Bram van Angeren was één van deze tien.
Bron Soesterberg.nu )
Als je iets zoekt over het verzet in Soesterberg, kom je eigenlijk altijd uit op de 33 van Soesterberg. Deze executies hebben echter niets te maken met het verzetswerk wat in het dorp, en daarom heen uitgevoerd werd. De mannen lieten treinen ontsporen (spoorlijn Utrecht-Amersfoort, overval op distributiekantoren en werd in samenwerking met dokter Splinter een voedselpakket samengesteld (bruin brood met Reuzel) voor de gevangenen van Kamp Amersfoort die naast het Zwaantje uit de tram stapten (of kwamen lopen vanuit Amersfoort) Deze mannen werden af en toe wat van dit voedsel toegestopt. Dit werd weer gedaan door meisjes, zoals Annie en Riet de Jong en uit Zeist. Daar waren de heren Pas en Preuser dan ook weer verliefd op en Annie de Jong en Wim Pas zijn later dan ook getrouwd.
Op het adres waar deze meisjes woonden (Burgemeester Patijnlaan 47 Zeist) is Ac Preusser ook lange tijd ondergedoken geweest, onder het kippenhok omdat de Duitsers op zoek waren naar Ac Preuser die door zijn postuur nogal opviel en was opgevallen tijdens een dagtransport van wapens in takkenbossen. Dankzij een begrafenisstoet kon hij ternauwernood ontkomen. Ik heb daar ook nog brieven van en een geluidsopname van Ac Preusser die vertelt over het verzetswerk.
Het lastige van het verzetswerk in Soesterberg is dat ze zich middenin het wespennest begaven. Honderden duitsers hadden Soesterberg bevolkt omdat het vliegveld door de Duitsers werd gebruikt om Engeland te bombarderen.
In mijn ogen zijn deze heren de helden 1940-1945 van Soesterberg.
